Category Archives: Jakt og fiske

by | 4. mars 2023 · 17:09

Tre bjørner drept i Skåbu

Med staur og varm hilsen fra en Remington

bjørn

Klikk på bildet og se en litt fredelige måte å vekke bjørn av vinterdvale på.

LILLEHAMMER TILSKUER 1883: Smed Peder Pedersen i Skåbu drog tidlig om morgenen den 30te avsted fra sitt hjem for å se etter nogen bjørner, som han hadde hørt skulle ha hatt sitt tilholdssted på Metungen, en skogstrekning på østre side av Vinsterelven likeovenfor bygden. På veien gikk han innom hos en annen mann, Hans Stakstoen, og spurte om han ville følge med, hvortil denne straks var villig. Uheldigvis hadde Hans intet gevær, men i en modig manns hånd er en øks også et brukbart våpen. Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Biografiar, Jakt og fiske, Menn

Tagged as ,

by | 24. februar 2023 · 18:01

Han åt hoggorm

Hansen på Fefor – kva var det for en kar?

hansen2
Gamle Hansen i 1953. Litt av ei historie og litt av eit liv.

HANS PETTER KLEIVEN:  Han åt både kråke og skjor, til og med hoggorm. Han fiska, jakta, fanga vilt og levde eit spartansk liv. Ein fenomenal person, godt likt av alle, gavmild, galant og glad i damer. Og så har han sett sjøormen i Feforvatnet! Vart det sagt om han. Dei fleste eldre frå Midtdalen kjenner til Hansen og har noko å fortelja om han, sjølv om nesten ingen veit kva fornamnet hans var, og få har vel nokon gong møtt han. Det er difor på høg tid at vi lyfter litt på det mystiske sløret som ligg over Hansen og livshistoria hans. Hans Severin Hansen, forfattaren Johan Bojer og multikunstnaren Pål Kluften hekk i mange år saman som erteris. Med jamne mellomrom tok dei inn på Fefor Høifjellshotel for ei veke om gongen og levde livet. Ingen av dei var spesielt interesserte i damer, og desse opphalda var datidas «gutta på tur». Pål Kluften var alltid innom anretningen og «spela for jentom», og karane dominerte miljøet på hotellet når dei budde der, seier dei som hugsar det.

Les meir →

6 kommentarar

Filed under Biografiar, Jakt og fiske, Menn, Verksemder

Tagged as , , , , , , , ,

by | 9. desember 2022 · 22:20

Noko jentemat var ikkje han Ellev Moen

Ivar Kleiven kunne teikne portrett! Her av ein stygg kar

R.Fot_.36793w

Ellev Moen var berre ein litenvorin kar, men nauende god og kraftig, ein vågal hardkavel. Noko bilde av hans finst sjølvsagt ikkje. Vi får ta til takke med denne bjørneveidaren frå Hoem bygdalag og sjå for oss ein grovsleg kar som vart rekna for stygg.

IVAR KLEIVEN: Ellev Moen var ein av dei beste jegarane som har vore ala i Skåbu, bjønnskyttar og fuglskyttar. Han var en grovslig kar og rekna for stygg. Attåt var han både kleis og leisp. Noko jentemat var ikkje han Ellev Moen. Far til ho som var kjerringa hans, tykte det tok overhand at ho Kjersti ville ha så stygg ein kropp. Ja, ho Kjersti kunne ikkje nekte for at han Ellev såg ut som ein bjønn. Bjønn? sa faren. Bjønn er vakker, han, imot han Ellev. Men ho Kjersti ville nå ha han Ellev likevel, og ho fekk viljen sin. «Nå har du vunne seier, Ellev!» sa ho Kjersti da dei kom ut av kyrkja og var vigde. Les meir →

2 kommentarar

Filed under Biografiar, Jakt og fiske, Jordbruk, Menn

Tagged as , ,

by | 23. oktober 2022 · 21:25

Ho prøvde med smeik og kjæling

Huldra ved Matbrunnen – Theodor Kittelsen, 1892

«Får eg vera jenta di?» spurte huldra Per Gynt

IVAR KLEIVEN: Han var støtt så ettersett av hulder og underbuande, han Per Gynt, når han var til fjells. Ho hadde det med det mykje iblant, huldra, at ho låg etter skyttarane og fiskarane. Han Per var ein staut, røssleg kar, og det var helst slike ho prøve komme seg inn med, ho kunne prøve både med smeik og kjæling og med skremsle og trugsmål. Men Per Gynt var nå ikkje den som korkje let seg lokke eller skræme, korkje av hulder eller troll. Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Biografiar, Folketru, Jakt og fiske, Kunst og handverk, Litteratur, Menn

Tagged as ,

by | 10. oktober 2022 · 14:09

Bjørnen drog elgen på land for han

Anders Massing veida bjørn og elg tett ihop

Ill: Trom blogg.no

IVAR KLEIVEN: Anders Massing var sterk og før og hardsett som ulv og bjørn. Mellom 1700 og 1750 var han i si fulle makt. Kor mange bjørnar han skaut, hadde han nok ikkje tal på. Han skaut ein 800-900 reinsdyr. Det var ein gong han skaut ein avråde stor elg oppmed Murulona, og han stod ute ei lorttjønn da elgen fekk daudhogget. Ja, å få den tunge skrotten på land var ikkje barneleik, og han sette seg og skulle grunne ut ei råd. Medan han satt såleis, sette det på å braske og bråke i skogen, og det var hørandest at turrkvisten vart skjyr. Anders smatt attom ei gjømsle og hadde hug til å sjå, kva for eit åverk som var ute og fór. Om litt kom det ein vaksen medels stor bjørn hufsande og ga seg til å stå og stire på elgbranden, som låg uti Murulona, låg der og halvflaut i vatnet. Les meir →

2 kommentarar

Filed under Jakt og fiske

Tagged as

by | 29. september 2022 · 16:30

Bli med til seters i 1937

Eineståande film frå Isum 

DSC_0156

Anne Marie Tron som 95-åring. Finaste barndomsminna: livet på setra.

OLE CHR. RISDAL: Anne Marie Tron blei fødd på Isum i 1918. Som vanleg var på den tida, måtte ho tidleg lære seg til å arbeide. Nokre av dei finaste barndomsminna ho har, er livet på setra. I 1937/38 skulle også seterlivet bli foreviga. Det var den kjende filmfotografen Paul Berge frå Fåvang som sytte for det. Han laga fleire opplysningsfilmar for å dokumentere jordbruket i Noreg. Du kan lese meir om han i Årbok for Gudbrandsdalen 1999. For mange år sidan blei det også laga eit NRK-program frå Isum, der Anne Marie og dei fire syskena hennar, Iver, Ragnhild, Pauline og  Tor, deltok. I det programmet blei det også vist klipp frå denne gamle filmen, der Ragnhild, Pauline og Tor var med. Historielaget har hatt originalen i mange år, men no er den endeleg digitalisert. Her kommenterer ho sjølv det ho var med på for 75 år sidan. 

Publisert her første gong 29.11.2013

Kommenter innlegget

Filed under Jakt og fiske, Setring, Verksemder

by | 12. september 2022 · 16:18

DNT-hytta som ikkje ligg der ho skulle vore

Hol i botnpanna og blautmyr er Skriurusten si historie

Skriurusten heiter ei DNT-hytte i Langsudalen heilt vest i Sør-Fron. Ho ligg ikkje der ho skulle ligge, og ho ligg ikkje godt. Tidlegare leiar i Fron historielag, Anders Hage, har hatt tilsyn med hytta så lenge ho har vore DNT-hytte. Han køyrer inn ved og proviant på vinteren, tar husvasken på våren, snikrar litt og beisar. Han kan historia: I Grønfly sør i Langsudalen låg eit buleger for gjetarar frå den gang hamninga var der. Så vart behovet borte, berre jegarar nytta bua. Men ho låg for langt innpå, det vart for drygt å gå for han Torvald Risdal (1899-1982) i Skåbu, ivrig jeger. På slutten av 1960-talet fann han ut at han ville flytte ho ein to-tre kilometer lenger nordover. Det vart litt av ein operasjon.

Les meir →

Éin kommentar

Filed under Jakt og fiske, Kommunikasjon

Tagged as , ,

by | 5. juli 2022 · 08:30

Namn i Fron: Dei frodige fjellområda

Mykje næringsdrift i fjellet i gamal tid

solskjerv

Sol over skjer-vatnet og lykkja med hus til Sveipe

TORMOD STAURI: Namn på vatn og elvar i Fronsfjellet er frå norrøn og urnordisk tid. Når ein veit kor frodige dei nære fjellområda til Fronsbygda er, med ein vokstersesong frå mai til ut september, er det berre å vente at desse områda tidleg vart tekne i bruk, sikkert òg i tider da jordbruket i dalen berre var i emning, og fangstkulturen stod mye sterkare enn jordbrukskulturen. Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Jakt og fiske, Jordbruk, Setring, Språk

Tagged as

by | 29. juni 2022 · 14:29

Gravhaug eller hustuft?

Vellykka feltkurs i registrering av fornminner

Diskusjoner rundt en stor kullgrop

TORMOD BRÅTEN: Etter initiativ fra Michael Heim arrangerte Fron historielag feltkurs i registrering av fornminner torsdag 23. juni. Første stopp var på Nigard Tokse, hvor vi fikk innblikk i vurdering av gravhauger kontra hustufter av arkeolog i Innlandet Fylkeskommune, Mildri Een Eide. Så gikk turen videre til Skreddardokka, hvor vi lærte om innmåling og vurdering av kullgroper og fangstgroper for elg og rein. For de som fortsatt ikke hadde fått nok av fornminner, tok vi turen ut på Kringlutberga og så på et bågåstelle jeg fant under jakt for noen år tilbake. Arkeolog Runar Hole kunne bekrefte at dette var et bågåstelle, og ett av de første han har registrert som ikke ligger i snaufjellet. Da jeg og Michael var på befaring tidligere i uka fant vi et bågåstelle til, noen hundre meter unna det første. Takk til alle som stilte opp og gjorde denne kvelden så interessant, med gode betraktninger og diskusjoner. Spesielt takk til Michael, Mildri og Runar som ville bruke Sankthanskvelden sammen med oss.

Kursholderne: Runar, Mildri og Michael
Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Jakt og fiske

Tagged as

by | 29. januar 2022 · 19:02

Tysk spion som forberedte felttoget?

Sigurd Sande i Sikkilsdalen fulgte ham rundt i 1939

DØLEN 6.4.1970: Sigurd Sande blir 80 år i dag, han er født og oppvokst i Sikkilsdalen, og alt som guttunge tok han turer både til Memurubu og Gjendebu. Da han kom i skolealderen, måtte han vinterstid være ned i Skåbu, men om våren bar det til fjells igjen. Han ble etterhvert mye benyttet som turistfører både på ski og til fots. Det kom godt med at Sigurd kunne gjøre seg forstått både på engelsk og tysk. Lengste turen Sigurd kan huske å ha vært med på, var sommeren 1939. Da fulgte han en tysker fra Sikkilsdalen til Bessheim, over Randsverk til Høvringen, videre til Rondablikk og sørover fjellet til Hundorp. Derfra tok de toget til Vinstra, reiste opp til Fefor og gikk til Skeikampen og videre sørover Gausdalsfjellet til de kom ned ved Tretten stasjon.

Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Biografiar, Jakt og fiske, Kommunikasjon, Krig, Menn

Tagged as , , ,