ODD JAN SKRIUBAKKEN: Eg har vorte fortalt ei historie eg ikkje heilt veit om eg skal tru på: Det budde tre karar oppe på Flatskriun. Ein vinterdag døde den eine. Det fanst ikkje uthus der, så liket skulle fraktast ned på låven i Skriubakka. Dei la liket på ein skikjelke, sette seg skrevs over og akte nedetter. I bra fart svingte dei inn på tunet på Skriubakka, syngjande på ei salme.
Filed under Kommunikasjon
Artiklane til Odd Jan Skriubakken i Fronsbygdin sidan 2013 er særs gode grunnar til å sikre seg alle årgangane. Han har grove djupt og godt og skriv om husmannsplassane på vestsida i Sør-Fron. Artiklane er rike på fakta – namn og årstal, kven vart gift og barn dei fekk. Under, fortalt med få ord, ligg det liv og lagnadar som teiknar eit stort og rikt og frysande bilde av kva for tilhøve dei levde under, dei som vart sett inn i verda før oss. Som historia om ugifte Marit i Fronsbygdin 2017. Ho vart sett til straffearbeid for å ha fått fire ungar. Og kva slags liv fekk dei til, desse fire? Fattigdom og fengsel.
Les meirFiled under Biografiar, Kvinner
KÅRE SVEINHAUG: Alt i 1959 tok Sør-Fron ungdomsskule til. Ikkje berre var det den første ungdomsskulen i Gudbrandsdalen, men ein av pionerskulane av dette slaget i landet. Eg vart svært glad og opplevde det som eit privilegium å bli tilsett som nyutdanna lærar ved Sør-Fron ungdomsskule i 1959, og eg var der til sankthans i 1966. Året før hadde eg gjort frå meg gymnaset, det militære og toårig lærarskule. Eg hugsar vi var tre unge lærarar den hausten. Dei eldre lærarane var flinke og hadde solid fartstid frå framhalds- og realskular i Fronsbygdom og Ringebu. I Sør-Fron fekk vi arbeide saman med skuleglad, arbeidsviljug ungdom og skuleinteresserte foreldre. Vi skulle drive forsøk med niårig skule. Også for røynde lærarar var det mykje nytt. Vi hadde ofte møte for å løyse flokane i lag. Det kunne bli livlege, ja, kvasse diskusjonar, slik demokratiet skal brukast. Det var aldri uvennskap. Rektor, Jørgen Tunold (1919-1981), kunne ringje til Forsøksrådet om råd, men vart oftast avvist med at det var nettopp vanskar vi skulle finne ut av og dermed skape viktig erfaring.
Les meirFiled under Biografiar, Kunst og handverk, Menn
Nå er det tid for bok! Og har du ikkje sikra deg godbiten Fronsbygdin 2020, kan det snart vere for seint, for lageret er bortimot tømt, seier boksansvarleg i historielaget, Egil Myhre. «God spennvidde i tid og tema frå historielaget», skreiv Dølen om boka. Egil Myhre har sendt ho ut til heile landet, frå Jæren i sørvest til Hammerfest i nord. Omlag 80 pakker med bøker gjekk ut. Eit område skil seg ut: Indre Østfold i Viken fylke. Hit gjekk det fleire bokpakkar enn til nokon annan stad. I nokre år har det vore ei ordning med at du kan abonnere på Fronsbygdin og få ho uoppfordra tilsendt i posten. No i haust glapp det litt, men det er berre å melde interesse til egilm@bbnett.no tlf.: 970 67 723, så kjem Fronsbygdin 2021 i posten lanseringsdagen. Les meir
Filed under Informasjon, Kunst og handverk
GUDBRANDSDØLEN, 30. MARS 1973: – I min stilling som klokker gjennom mange år lærte jeg å kjenne folk både i sorg og glede, og dette har vært verdifullt for meg, sier skolestyrer Paal Kleiven på Vinstra som fyller 70 år i dag. – Når folk var døde, møtte jeg opp i hjemmet og «sang ut liket» som det het, og jeg traff bygdefolket således i mange tunge stunder. Men jeg møtte dem også ved giftermål og dåp, da alt var glede, og på den måten lærte jeg dem å kjenne fra mange sider. Jeg kunne aldri tenke meg å være lærer ved en byskole. Så har jeg også vært en heimføding all min tid og holdt meg til kommunen.
Les meirFiled under Biografiar, Jakt og fiske, Kunst og handverk, Menn
«I familien Rolstad var det ungane som fekk oppgåva å hente «lappar» dei kunne handle det aller mest nødvendige for. For å dekkje over fattigdomen gjekk dei gjennom skogen for ikkje å bli sett.» Det er Hans Odenrud si forteljing om Erling Rolstad, den fyrste som etablerte seg på Lomoen, mest lest på denne heimesida i 2020. I april la Ole Christian Risdal ut oversikt over 100 småbruk/gardsbruk i Skåbu, oppdatert og krydra med meir historikk. Nestan kvar dag sidan har nokon vore inne og lest. Meir enn 1600 i alt. I mai 1979 vart Ola Kristian Brenden, småbrukar frå Skåbu, slått ned av ei bjørnebinne med to ungar i Murudalen. Bortimot 1200 klikka seg inn på den historia. Nestan like mange las om Kari Roen, som både lensmann og prest var ute etter, men ho svara så godt for seg at dei kom ingen veg.
Heimesida til Fron historielag takkar for samværet i året som gjekk og gler seg til nye historier i året som kjem.
Filed under Informasjon
Logoen til Fron historielag, teikna av kunstnaren Ragnvald Frøysadal etter ein gamal kyrkjering frå Steig i Sør-Fron.
Rakfisken på plass! Filert, flådd eller i butt.
Fron historielag er ein idealistisk organisasjon. Vil du bidra til at ho lever vidare? Støtt det arbeidet Fron historielag gjer her og på andre område. Bli medlem. Berre 200 kroner til konto 2095 32 92735, Fron historielag, 2640 Vinstra. Oppgje epostadresse. La oss gjere dette saman.
Carl Henrik Grøndahl
carlhenrikgrondahl at gmail.com
Nå er tida for å kose seg med Frons-historie i godstolen. Vi har mykje godt på lager!
Fronsbygdin alle årgangar 2003-2022. Her er det allsidige, nyttige, morosame og tankevekkjande artiklar som teiknar eit fargerikt bilde av generasjonar, av draumar og slit, liv og død, kvardag og fest. Er du fortruleg med fortida, er du på lag med framtida. Fronsbygdin gjer deg rikare.
Dei som lagar årboka Fronsbygdin: Frå venstre: Redaksjonssekretær Gard Espeland, redaktør Hildegunn Maria Haanes Ruset og redaktør Rasmus Stauri. Foto: Dølen
Gardar og slekter i Fron, bind 1, Sør-Fron av Einar Hovdhaugen. 
Her er det ikkje berre grundig gards- og slektshistorie. Hovdhaugen skriv òg om utvandring og utflytting, om husmenn og tilhøvet mellom husmann og bonde og fleire andre tema. Denne boka må ein berre ha i hylla! Bind 1 om Nord-Fron er utseld. Har du eit eksemplar ståande og vil selje, er historielaget kjøpar.
Historia om Fron, Bind 2 av Ragnar Øvrelid. 
Ragnar Øvrelid
Velskrive historieverk! Han fekk permisjon frå skulearbeidet i 1981-1982 for å skrive ei kortfatta historie, men stoffet var så rikt og kjeldetilfanget så stort at han vart sittande i fleire år med boka, i kveldstimar og feriar. To store bind vart det. Noko vi skal vere glade for. Han har verkeleg gjort fronshistoria levande. Bind 1 er utseld. Har du boka ståande i hylla og vil selje ho, kjøper historielaget !
Fron-slekter av Even Sveipe, Peter Sveipe og Jakob Haraldseid.
Boka "syner samanhangen frå ættled til ættled og skyldskapen mellom ættene. Vi vil vone at boka kan bli til litt hjelp for dei som seinare vil granske si ætt meir inngåande."
Fronsmålet av Gunnar Jenshus. 
"Eg vonar at ei bok som denne vil styrkje kjærleiken til og vørdnaden for bygdemålet. Dei norske bygdemåla er i slekt med dei fremste kulturspråka i verda."
Matrikkel 1866
Tingbok del 1
Ragnvald Einbu: Kristningsmøtet på Hundorp 1021
F.v. redaksjonssekretær Gard Espeland og redaktørane Per Ottesen og Rasmus Stauri.
Fron historielag 