Ligg dei i ei kasse eller står i ei hylle, og du veit du kjem aldri til å lese dei meir? Sel dei til Fron historielag. Vi er utselde for Einar Hovdhaugens Gardar og slekter i Fron, bind 2 og Ragnar Øvrelids Historia om Fron, bind 1. Det er ikkje bra. Vi må ha dei i hus når nokon spør etter dei. Du får 100 kr for ei bok, og vi kjøper sjølvsagt båe binda av Hovdhaugen eller Øvrelid. Ta kontakt med Marit Taarud Kirknes på epost taarud@online.no eller på tlf 97515700. Så kan fleire kose seg med å finner røter og ei plass i historia.
Monthly Archives: august 2014
Har du bøker du vil selje?
Filed under Informasjon, Litteratur
Har du sett ei oppgangssag i drift?
Der sagbladet går opp-og-ned og ikkje rundt? Har du sett ei vassdriven kvern som gjer korn til mjøl? Har du sett smeden arbeide i smia? Nå har du sjansen. Laurdag 6. september er det open dag på Bygdatunet på Sødorp frå kl 13 til kl 16 med god stemning rundt gamle hus. Smeden Kjell Nystuen smir og har eigne produkt til sal. Traktering med kaffi og saft, vaffel og kringle. Bli kjend med Fron bygdatun, som nå er ein triveleg plass midt i byen, men som ein gong var husmannsbruket Milsteinstugu, eitt av dei aller skrinnaste. Bruket nordafor, som hadde liknande ressursar, fekk namnet Pina, noko som fortel sitt. Men på laurdag 6. september er det full aktivitet og berre velstand på denne lille oasen rett synnafor Sødorp Gjestgivergård. Velkomen!
Filed under Informasjon, Kunst og handverk
Tor Øyen og svartboka
FJORDE KLASSE SKÅBU SKULE 1934?: Det er ikkje lenge sidan han levde, han var nokre og nitti år den vinteren då bestemor tente der. Han hadde fått tak i svartboka, og henne var det berre så vidt han vart kvitt. Ein gong brende han henne, men ho kom att likevel. Men så gjekk han åt kyrkja og hadde på ho støv av alteret og brende ho att. Men ho kom ikkje att så den natta gjekk han i skorne, skjorta og ei geitskinnstrøye. Da heldt han på og såg innpå glasa åt folk. Og seinare fann han i hop mange krakkar. Summe døypte han, andre konfirmerte han. Sumtid heldt han gjestebud og sumtid gravøl. Så hadde han ei jente som gjekk i skulen. Så ein morgon ho skulle uti der han låg og gjera opp varme, då tala ho åt ‘ om, men han svara ikkje. Da gjekk ho innatt og sa: «Han Tor er visst daud i dag, han svara meg ikkje». Dei uti, alle saman. Men fekk ikkje svar. Så var det ein mann som kom på at han skulle pirka under fotblada hans. Da rykte han i foten. Han døydde i 1888.
Filed under Uncategorized
Per Skreddarstugun og fjoset på Hov
FJORDE KLASSE SKÅBU SKULE 193?: Det var ein gong ein som heitte Per Skreddarstugun. Han skulle ha opp eit fjos åt brukaren på Hov. Han skulle ha det i stand til dei reiste til setra om våren. Brukaren på Hov var grinut åt «om, fordi han ikkje tok til snøgt nok, men så sa Per: «Å, e ska nok få det i stand». Då det var att 14 dagar før dei skulle reise, tok Per til. Det skulle vera eit stort fjos, det skulle rome 20 kryter. Når det kom folk nedi lia nedanfrå, høyrde dei at det hogg mange, men når dei kom so langt at dei såg han Per, sat han og hogg åleine. Etter 14 dagar var fjoset fullt i stand.
Filed under Folketru
Du har 13 dagar på deg
Til å vera med på Fron historielags konkurranse om den beste lokalhistoriske videoen frå Fron. Videoen skal vera på omlag 10 minutt, kan byggje på intervju, demonstrasjon av praktisk arbeid, gamle foto og filmar. Juryen legg vekt på innhald, originalitet og teknisk kvalitet. Videoen må ikkje innehalde musikk med opphavsrett. Konkurransen er open for alle med tilknytning til Fron.
Vinnaren får kr 5000. 2. plass kr 3000. 3. plass kr 2000. Vinnarane blir kåra på lanseringa av årboka Fronsbygdin 2014 i månadsskiftet okt/nov. Dei beste videoane bli presenterte på heimesida til historielaget.
Filed under Informasjon
Kongen tala utur huggu’e
Kongefamilien og Amundsens Hotell.
HANS PETTER KLEIVEN: Før påske i 1946 vart det kjent at kongefamilien ville feire påska i hytta si i Sikkilsdalen. Det vart ôg kjent at kongefamilien ville koma med nattoget til Vinstra og palmelaurdagen gå frå stasjonen til Amundsens Hotell, der dei skulle eta frukost, før dei drog i bilar opp mot Skåbu og vidare i beltevogner til Sikkilsdalen. Alle ville sjå og helsa på den kjære kongefamilien, så det var fullt av folk langs ruta frå stasjonen og til Amundsens Hotell. Her sto Vinstra Musikklag oppstilt, og ein fekk både Kongesangen og Nasjonalsangen. Ordførar Albert Kvammen heldt velkomsttale, og kong Håkon takka. Les meir
Filed under Biografiar, Kommunikasjon, Verksemder
Kan noen hjelpe?
Her dreier det seg om en kaptein?
RUTH GAUSTAD: Henvender meg til Fron historielag med et spørsmål som har tilknytning til Fron. Løytnant Johan Høyer, f. 1827 var i Det Fronske kompanie. Han får 03.12.1860 en sønn med Berte Hansdatter Stenbakken fra Svatsum. Gutten får navnet Peter, og i folketelling 1865 er han fosterbarn på mor Bertes hjemsted. Johan hadde også brødre. Så langt har jeg funnet Gotfred f. 1830 og Hans Anton f.1833. I folketelling 1875 har jeg funnet at de to sønner reiste fra Fron sammen med sin far, kaptein Høyer.
Jeg undres om det er noe som vet noe om disse karene. Hva var fornavnet til kapteinen, hvor og når var han født, og hans kone, hva hette hun? Og når reiste han fra Fron og til hvilket sted? Finnes det opplysninger som noen kan dele med meg? Er takknemlig for alle tips.
Redaksjonen: Prøv denne lenken.
Opplysninger fra Per Fredriksen og Ola Morken under bretten. Les meir
Filed under Biografiar, Uncategorized
Du har 19 dagar på deg
Til å vera med på Fron historielags konkurranse om den beste lokalhistoriske videoen frå Fron. Videoen skal vera på omlag 10 minutt, kan byggje på intervju, demonstrasjon av praktisk arbeid, gamle foto og filmar. Juryen legg vekt på innhald, originalitet og teknisk kvalitet. Videoen må ikkje innehalde musikk med opphavsrett. Konkurransen er open for alle med tilknytning til Fron.
Vinnaren får kr 5000. 2. plass kr 3000. 3. plass kr 2000. Vinnarane blir kåra på lanseringa av årboka Fronsbygdin 2014 i månadsskiftet okt/nov. Dei beste videoane bli presenterte på heimesida til historielaget.
Filed under Informasjon
Gausdalskjempane gjekk ut av leiken med skam
Ein av gausdølane etter skjølnadsdrammen? Foto: Splash/AOP
IVAR KLEIVEN: Amund Liltjem frå Kvam var ein overlag godkar, velvaksen, før og hardsett. Han fekk gifta si frå Jefse i Gausdal, og der på garden stod gjestbodet deira ôg. I desse tidene var det ofte det kunne gå noko vilt til i gjestboda, for det var støtt god råd på brennevin, og jamnt var det med gode karar, som hadde hug til å prøve einannan. Les meir
Filed under Biografiar, Menn
Kan du fronsmålet? Svar:
Furulus er a: Barkebille. b. Fuglekongen. c: Ekornunge.
Spikjitet er a: Liten, mager unge. b: Kjøttmeis. c: Fleskebille.
Gulskurv er a. Gulsporv. b: Modent korn. c: Løvetann.
Mølluksè er a: Larve. b: Møkkete okse. c: Tordivel
Gåløye er a: Døgnflue. b: Blåfiol. c: Ørekyte
Træl er a: Gullbust (karpefisk). b: Nattsvermar. c: Bekkasin
Kjøe er a: Gyteferdig aure. b: Liten aure, bekkaure. c: Liten guttunge
Sleipe er a: Snigle. b: Innvoldsmark. c: Flått
Vasslapp er a: Frosk. b: Fossekall. c: Bekkeblom
Lappause er a: Mygglarve. b: Rumpetroll. c: Fiskeyngel
Filed under Språk
Fron historielag er ein idealistisk organisasjon. Vil du bidra til at ho lever vidare? Støtt det arbeidet Fron historielag gjer her og på andre område. Bli medlem. Berre 200 kroner til konto 2095 32 92735, Fron historielag, 2640 Vinstra. Oppgje epostadresse. La oss gjere dette saman.
Her er det ikkje berre grundig gards- og slektshistorie. Hovdhaugen skriv òg om utvandring og utflytting, om husmenn og tilhøvet mellom husmann og bonde og fleire andre tema. Denne boka må ein berre ha i hylla! Bind 1 om Nord-Fron er utseld. Har du eit eksemplar ståande og vil selje, er historielaget kjøpar. 
Ragnar Øvrelid
"Eg vonar at ei bok som denne vil styrkje kjærleiken til og vørdnaden for bygdemålet. Dei norske bygdemåla er i slekt med dei fremste kulturspråka i verda."
Ragnvald Einbu: Kristningsmøtet på Hundorp 1021
Fron historielag 