Fron historielag

by CHG | 24. mai 2023 · 21:53

Ring pinsa inn med matklokkene!

Ein god, gammal tradisjon som bør få nytt liv

*Matklokka på Veikle kjem til å ringe pinseaftan kl 17. Foto: Marit Håkenstad*

Ein gong var det tradisjon å ringe inn pinsa med matklokkene. Det song i bygda i vårkvelden. Ein god tradisjon som vart borte. Historielaget vil bidra til å få liv i han att. Bli med, alle i Fron som framleis har matklokker. Ring pinsa inn pinseaftan kl 17. Prestekontoret støttar opp om ordninga. På mange gardar heng matklokka der framleis. Fron historielag har tatt på seg å lage oversyn over alle dei. Kva for gardar ringde folket heim? Kvar er desse klokkene nå? Når vart det støypte? Og kvar? Historielaget treng deg og det du veit. Det er Marit Håkenstad som samlar informasjonen. Ta kontakt med ho: sms på tlf 911 23 056. Men nå altså: La matklokkene kime pinseaftan kl 17.

Kommenter innlegget

Filed under Folketru, Kunst og handverk

Tagged as Matklokke, pinse, tradisjon

by CHG | 16. mai 2023 · 10:45

Vi ropte hurra for bestemor

Og skremte vel opp litt småvilt

Bergdal skole 2008. Elevene ble overført til Liene i 1961. Bergdal fungerte så som grendehus ei tid. (Foto: Odd Ivar Storløkken)

ODD IVAR STORLØKKEN: I 1949 gikk 15 elever i 17. mai-tog fra Bergdal skole. Ruten vi gikk, var lang for unger i 17. mai stas, men jeg husker ikke at noen klaget. En ting er imidlertid helt sikkert – det var ikke mange folk langs ruten der dette lille 17. mai toget gikk. Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Kommunikasjon, Kunst og handverk

Tagged as 17. mai, barndom, skule

by CHG | 8. mai 2023 · 22:07

– La oss håpe at kommende slekter forstår

Fridom har sin pris

Bjarne Lien 21.9. 1915 – 19.4. 1940

ODD MIDTLIN: Bjarne Lien var den einaste sør-frøningen som fall i kamp under andre verdskrigen. Han fekk mobiliseringsordren den 10. april 1940 og meldte seg straks ved avdelinga si, motormitraljøseeskadronen ved Oplandske Dragonregiment på Hamar. Regimentsjef Jensen fortel dette om kampane Bjarne deltok i: Les meir →

3 kommentarar

Filed under Biografiar, Menn

Tagged as krig, minnestein, soldat

by CHG | 7. mai 2023 · 19:40

Bli med på eit triveleg bygdatun

Vel møtt til dugnad onsdag 10. mai

*Godt lag på bygdatunet. Her frå ein open dag.*

Onsdag 10 mai kl. 18.00 inviterer historielaget til dugnad på bygdatunet på Vinstra. Så blir det vent og grønt til brurepara kjem og skal fotograferast, til smårolligane kjem og får litt historie, og folk som køyrer forbi, ser at det er frodig og godt stell. Det kan bli ei triveleg stund med litt raking og bygdaprat og anna godt. Ta med rive og kopp, så kjem historielaget med kringle og kaffi. Vel møtt!

Kommenter innlegget

Filed under Informasjon

Tagged as bygdatunet, dugnad

by CHG | 5. mai 2023 · 23:33

Dei gjekk på ski med slips

Mykje å sjå på denne togturen, ja!

Bli med toget frå Lillehammer til Dombås i 1920! Utruleg morosamt å sjå. Folk og klede og bilar og ski og mykje anna. Mange gode bilde frå Fron. Terje Bjørkheim har gjort historielaget merksam på denne stumfilmen som Nasjonalbiblioteket har lagt ut. God tur!

Kommenter innlegget

Filed under Kommunikasjon

Tagged as film, tog

by CHG | 2. mai 2023 · 17:16

Storflommen i 1938

Likna ein amerikansk katastrofefilm

Ein lastebil frå Kvam fossar gjennom flomvatnet i Vika mellom Kvam og Vinstra. Jernbanesporet ligg godt under vatn. Med så mange staute karar på lasteplanen er det vel rimeleg å tru at dei er ute på oppdrag i samband med flommen. — Ein lastebil frå Kvam fossar gjennom flomvatnet i Vika mellom Kvam og Vinstra. Jernbanesporet ligg godt under vatn. Med så mange staute karar på lasteplanen er det vel rimeleg å tru at dei er ute på oppdrag i samband med flommen

PER OTTESEN: Det er 85 år sidan ein av dei største flommane i historisk tid gjorde livet surt for mang ein døl. Ved hjelp av Dagningen frå 5. september 1938 og Iver Forseth sin artikkel i Årbok for Gudbrandsdalen for år 2000 skal vi sjå på kva som skjedde denne dramatiske veka. Gudbrandsdalen har hatt mange store flommar. For oss står nok den såkalla ”Storofsen” i 1789 som den absolutt verste, men Forseth fortel at det i 1348 var ein flom som til og med set Storofsen i skyggen. Så er den da også denne kalla ”Digerofsen”! At denne flommen kom på same tid som ”Svartedauden” gjorde ikkje ting lettare.

Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Jordbruk, Kommunikasjon

Tagged as flom, Lågen

by CHG | 29. april 2023 · 16:35

Rutene dirra heilt innpå setra

Korleis var det å vera ung under krigen?

Oddrun Stormorken Rudland som konfirmant i bunad sydd under okkupasjonen. Foto: H.H. Lie eftf.

Oddrun Rudland frå Stormorken i Kvam var knapt 13 år da Noreg vart okkupert i 1940. – Ein og annan privat fest var det. Da hende det at vi vart forstyrra av tyskarane. Eg trur ikkje dei kom for å skræme oss. Dei var unge, dei òg, ville gjerne vera med i dansen. Men vi var for unge til å skjøne at desse unge soldatane var folk, dei og. Ein ung tyskar baud meg opp til dans ein gong. Da spytta eg han rett i anletet. Det ville eg aldri gjort i dag. Men vi var nok redde tyskarane, fordi vi vart skræmde med dei og innprenta å halde avstand, fortalde ho i ein samtale med Ivar Myrstad i 2005.

Les meir →

2 kommentarar

Filed under Biografiar, Kvinner

Tagged as barndom, jenter, krig, lærar, seter, skule

by CHG | 29. april 2023 · 11:45

Konfirmasjon i krig

Innkalla til ein streng prest

Tysk Panzer II skyt seg nordover Gudbrandsdalen. «Etterpå vart vi kalla inn til å gå for presten.»

LODVAR LARSEN: Den 11. april 1940 vart ein heil del gutar, godt vaksne ôg, mobilisert for å slåss mot tyskarane. Mellom dei var min eldste bror Odd. Vi fulgte spent med på radioen og i aviser korleis krigen utvikla seg, og sist i månaden nærma dei tyske styrkane seg våre bygder. Tyskarane kom til Vinstra sist på dagen, og det vart eit svare leven bortpå riksvegen. Maskingevær og andre våpen fresa og small. Foreldra våre vart samde om at vi skulle rømme litt lenger inni grenda, og vi havna oppi Granrudoset, som var mura med metertjukk stein. Vi vart værande der i to døgn.

Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Biografiar, Krig, Menn

Tagged as krig, Kyrkje, skule

by CHG | 18. april 2023 · 14:25

Geita var den store vegbyggjaren

Skåbuvegen har vore eit gnagsår til alle tider

*Berre på turreste årstida er vegen nokolunde. Skåbuvegen 1919.*

MARTINIUS HØGÅSEN 1928: I Vinstradalen har vi eit gamalt, rettvist vegkrav. Her er reist krav om ombygjing og fleire vender, men so har det sovna til att. Bygdafolket kan ikkje lenger slå seg til ro med tilstanda som dei er. Vegen er til sine tider slik at det er reint fårlig å fara han, med utglidingar og ras om våren, kjøving og svell om vinteren. Bakkut er han til gangs. Vegdekket er kleint. Grøfter og stikkrenner finst ikkje eller er slike at dei helst vi gro att. Berre på turreste årstida er vegen nokolunde.

Les meir →

Kommenter innlegget

Filed under Kommunikasjon

Tagged as Skåbu, transport, veg

by CHG | 9. april 2023 · 22:32

Fronsbygdin og Aftenposten

Kor finn ein journalist stoff om Einar Gerhardsen si hytte?

Mange har glede og nytte av årboka vår, Fronsbygdin. Denne gongen er det Aftenposten. I bilaget «Hyttemagasinet» er framsideoppslaget «Arven etter bestefar – landsfaderen», der journalisten presenterer statsminister Einar Gerhardsen si hytte på Baukholstulen. Han finn mykje og nyttig informasjon i Fronsbygdin 2004, der sonen Rune Gerhardsen – far til ho som nå eig hytta – skriv om «Baukholstulen i norsk politikk». Vil du vite meir, kan du óg lese artikkelen til Arne Hernæs om Tranmæl og Gerhardsen på Baukholstulen. Dei hadde godt av å ha kontakt med ein lutfattig norsk utkantkommune, meiner Hernæs. Du har alle utgåvene av Fronsbygdin? Hvis ikkje, snakk med Egil Myhre: egil@bbnett.no, tlf 970 67 723. Han sender deg dei du manglar. Du finn oversyn over alle årgangane og artiklane her.